Barış Toplumu Hareketi Partisi Cezayir’deki en büyük İslamcı ekolü benimseyen partidir. Barış Toplumu Hareketi Partisi, Cezayir İhvan-ı Müslimin hareketinin kurucularından olan Mahfuz Nahnâh’ın 1991 yılında kurduğu partinin devamıdır. Parti kısaca “HAMAS” olarak adlandırılmaktadır. Mecliste muhalefet partisi olarak bulunan Barış Toplumu Hareketi, İhvân-ı Müslümin’in Cezayir’deki kolu olarak bilinmektedir (Büyükkara, 2016, s. 182) Partinin İhvan ile ilişkisi 70’li yıllara kadar dayanmaktadır. İhvan, Cezayir’in 70’li yılların başında Havarî Bumedyen tarafından sosyalistleştirilmesine karşı çıkmış ve “Yeşil elbiseler içindeki sosyalizme hayır”, “Akide ve şeriat olarak İslam’a evet!”, “Siyasi ve iktisadi nizam olarak İslam’a evet!” sloganlarıyla Bumedyen’e itirazı dile getiren bir bildiri yayımlamıştır. İhvan’dan rahatsız olan Bumedyen, hareketin kurucuları olan Mahfuz Nahnâh ve Muhammed Busüleymanî’yi tutuklamış ve 1980 yılına kadar hapsetmiştir. 1980’li yıllarda Nahnâh ve Busüleymanî’nin davet çalışmalarıyla İhvan hareketi Cezayir’in en güçlü hareketlerinden biri haline gelmiştir. 30 Mayıs 1991 tarihinde Nahnâh ve arkadaşları İslam Toplumu Partisini kurmuştur. 1997 yılındaki seçimlerde 70 ve 2002 yılında 38 milletvekili çıkaran ve hükümete ortak olarak dört bakanlık elde eden parti, günümüzde Barış Toplumu Hareketi Partisi olarak Cezayir siyasetinde kilit bir rol oynamaktadır.
2021 yılındaki seçimlerde Barış Toplumu Partisi parlamentodan 65 sandalye kazanarak en çok oy alan ikinci parti olmuştur.(Turan, 2020, ss. 19-20). Nahnâh'ın Rehberlik ve Reform (Al-Irshad wa-l-Islah) adıyla kurduğu organizasyon 1990’da partiye dönüştürüldü (Boubekeur, 2007, ss. 1-2). Mecliste muhalefet partisi olarak bulunan Barış Toplumu Hareketi, İhvân-ı Müslimin hareketinin Cezayir’deki kolu olarak tanınmıştır (Büyükkara, 2016, s. 182). İslam hareketlerine resmiyet kazandırmak istediği gerekçesiyle 1992 yılında parti yasaklandı (Boubekeur, 2007, s. 1). 1995’te yeniden seçimlere katılan parti, 1997 yılındaki seçimlerde 70 ve 2002 yılında 38 milletvekili çıkararak hükümete ortak olup dört bakanlık elde etmiştir. Günümüzde Barış Toplumu Hareketi Partisi olarak Cezayir siyasetinde kilit bir rol oynamaktadır. 2021 yılındaki seçimlerde Barış Toplumu Partisi parlamentodan 65 sandalye kazanarak en çok oy alan ikinci parti olmuştur (Turan, 2020, ss. 19-20).
Cezayir İhvanı’nın siyasete katılımındaki temel motivasyonu “insanlar arasında iyiliği emredip kötülüğü yasaklayan bir topluluk bulunsun” mealindeki ayet oluşturmuştur. “İlim, Amel, Adalet” sloganıyla yola çıkan Barış Toplumu Hareketi Partisi, İslâm’ı bir doktrin ve hukuk sistemi olarak benimsemiş; aynı zamanda demokratik değerleri ve barışçıl ılımlı bir tavrı seçmiştir. Siyasî bir parti olarak hareketin temel hedefi “İslâmi ilkeler çerçevesinde egemen, sosyal, demokratik Cezayir devletinin inşasının tamamlanması” olarak belirlenmiştir. Partinin ilkeleri arasında millî birlik, cumhuriyetçi sistem ve siyasî çoğulculuk, adalet ve eşitlik, şura ve demokratik seçim, ılımlı ve barışçıl yaklaşım hesap verilebilirlik ve şeffaflık, farklılıklara saygı ve ulusların kendi kaderini tayin etme özgürlüğü bulunmaktadır. Parti öncelikle eğitim, toplumsal meseleler, kimlik, medya, uluslararası meseleler olmak üzere birçok alanda hedefler belirlemiştir. Eğitim, kalkınma ve toplumsal meselelerde eğitim sistemin iyileştirilmesi, kadınların toplumdaki rollerinin güçlendirilmesi, alternatif bir ekonomik ve kalkınma vizyonu oluşturulması, yolsuzlukla ve sahtekarlıkla mücadele, sivil toplum kuruluşlarının teşviki ve desteklenmesi, hedeflerini belirlemiştir. Arap kimliğinin ve dilinin korunması ve teşvik edilmesini, gazeteci ve medyacılarının önünün açılması, araştırmacı ve entelektüellerin desteklenmesi, toplum ve devletteki rollerinin güçlendirilmesi olmak üzere kimlik, medya ve araştırma özgürlüğünü sağlamayı amaçlamıştır. Arap ve İslam sorunlarının takip edilmesi, İsrail’le normalleşmeye karşı Filistin davasının desteklenmesi gibi hedefler yer almaktadır (Movement of the Society of Peace, 2018). Arap ve İslam sorunlarının takip edilmesi hedefleriyle ulusal ve uluslararası alanda etkin olmayı istemiştir.
KAYNAKÇA
Boubekeur, A. (2007). Political Islam in Algeria ( No: 268). CEPS Working Document.
Büyükkara, M. A. (2016). Çağdaş İslâmî Akımlar (6. bs). Klasik Yayınları.
Movement of the Society of Peace. (2018). Movement of the Society of Peace. https://bit.ly/3pb0DsW
Turan, A. (2020). Cezayir ve Cezayir’deki İslami Hareketler. Strateji Düşünce ve Analiz Merkezi. http://sdam.org.tr/image/foto/2020/02/28/Cezayir-ve-Cezayirdeki-Islami-Hareketler_1582889478.pdf