Tunus’un en büyük İslâmî partisi olan Nahda Hareketi Partisi, 14 Ocak 2011 tarihinde Tunus’ta yaşanan Yasemin Devrimi’nden sonra siyasi arenaya girmiştir. 1960’lı yıllarda ders halkaları etrafında oluşmaya başlayan Nahda Hareketi,1972 yılında dönemin yasakçı ve baskıcı şartları itibariyle gizli olarak teşkilatlanmıştır. Hareketin kurucuları Raşid el-Gannuşi ve Abdulfettah Moro’dur. 1981 yılında “İslâmî Yöneliş Hareketi (İtticah İslami)” olarak resmî olarak ilan edilen hareket sonraki yıllarda “Nahda” olarak anılmış ve hareketin adı Nahda Hareketi olarak resmiyet kazanmıştır. Nahda Hareketi’nin doğuş hikâyesi Zeytune Camii ve ikinci Zeytune Üniversitesinin kapatılmasına dayanmaktadır. Tunus’taki dinî hayatın temel yapıtaşları olan bu kurumlar kapandıktan sonra ilmî faaliyetler aksamaya başlamış ve Batılılaşma reformlarıyla ülkedeki Arap-İslâm kültürü ve kimliği zedelenmeye başlamıştır. Bu tablonun farkında olan İslamcı şahsiyetler camilerde bir araya gelerek İslâmî ilimlerin yanı sıra sosyal bilimlere dair okumaların ve derslerin yapıldığı ders halkalarıyla hareketin temelini atmışlardır. Hareketin kurucusu ve bir felsefe öğretmeni olan Raşid Gannuşi’nin fikirleri Nahda Hareketinin ufkunu ve vizyonunu belirlemiştir.

Gannuşi eğitim hayatı boyunca önce sosyalizm ve Arap milliyetçiliğine yakınlık duymuş ancak sonraları bu fikirlerin yanlış olduğu kanaatiyle bu ideolojilerden uzaklaşmıştır. Sorbonne’da yüksek lisans eğitimi sırasında Batı’yı yakında tanıma imkânı bulan Gannuşi o esnada Tebliğ Cemaati’ne de dahil olmuştur. Geniş bir düşünce ufkuna sahip olan Gannuşi ülkesine dönerek Tunus’ta İslâm fikrini ve ahlakını yeniden tesis etmeye ve sosyal adaleti sağlamaya çalışmıştır (Kılavuz vd., 2012). Tunus’un siyasî ve toplumsal hayatında aktif bir rol oynamaya başlayan Nahda Hareketi, 1980’li yıllardan 2011’deki devrime kadar yoğun bir baskı görmüş, hareketin faaliyetleri ve seçimlere katılımı yasaklanmış, mensuplarına yönelik tutuklamalar ve hapis cezaları uygulanmıştır. Tunus’ta başlayan Arap Baharı sonrasında, uzun yıllardır yurt dışında yaşayan Gannuşi ve birçok Nahda mensubu Tunus’a dönerek siyasî faaliyetlere başlamıştır. Nahda Hareketi Partisi, 2011’de yapılan seçimlerde yüksek oy oranı kazanarak hükümet ortağı olmuştur. 2014 yılında Nida Tunus Partisi liderliğindeki koalisyon hükümetine dahil olmuştur. İslamcı bir hareket olarak doğan ve siyaset sahnesine atılan Nahda Hareketinin, 2016 yılında düzenlenen 10.yıl konferansında siyasal İslâm’dan vazgeçilerek demokratik değerleri benimseyen bir ulusal demokrasi partisine dönüştüğü ilan edilmiştir. Nahda Hareketi, İslam merkezli kimlik siyasetini büyük ölçüde bırakmaya karar vererek Tunus’a odaklanan ulusal bir gündem ve politika merkezli pratik bir siyaset biçimi tavrı benimsemiştir (Affan, 2016).

KAYNAKÇA

Affan, M. (2016, 14 Haziran). Nahda Hareketi... Seküler Bir Parti Mi?. Al Sharq Strategic Research. https://research.sharqforum.org/tr/2016/06/14/nahda-hareketi-sekuler-bir-parti-mi/#_edn19

Kılavuz, M. T., Mercan, M. H., & Güder, S. (2012). Orta Doğu’da İslamcı Siyaset Değişim Sürecinde Müslüman Kardeşler ve Nahda. İLKE Yayınları.