İslam Kültür Merkezleri Birliği Köln’de dini cemaat olarak 1973 yılında kurulmuştur. Bağımsız bir kurum olarak herhangi bir parti ile ilişkilendirilmeksizin sivil toplum kuruluşu olarak faaliyetlerini yürütmektedir. Kurumun amacı Almanya’da yaşayan Müslümanların dini, toplumsal ve kültürel bilgi ve hizmet ihtiyaçlarını karşılamaktır. Bunun yanında Müslümanların Almanya’nın bir gerçeği olduğu aşikardır ancak İslamofobik yaklaşımları sebebiyle Müslümanlar Almanlar tarafından toplumun birer parçası olarak görülmemektedir. Bu sebeple derneğin bir diğer amacı ise Alman toplumunda Müslümanların toplumun bir parçası olduğunu kabul ettirmek için gerekli kültürel iletişimi gerçekleştirmektir.

Kültürlerarası iletişimin önemli olmasından dolayı İslam Kültür Merkezleri Birliği Almanya Federal Cumhuriyeti’nde yerel ve ulusal boyutta pek çok sivil toplum, dini veya devlet kurum ve kuruluşlarıyla çalışmaktadır. Dernek Türklerin kurduğu ve yürüttüğü bir dernektir. Derneğin misyon bölümünde herhangi bir Türk ibaresine rastlanmazken Müslüman ve İslam ön plana çıkarılır. Kuruma Ali Yılmaz başkanlık etmektedir. Kurum Almanya’nın demokratik değerlerine bağlı olarak Almanya Anayasası esasınca faaliyetlerini yürütmektedir. Peygamberin insanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır hadisinden yola çıkarak Alman toplumunda kamu menfaatini gözeterek hizmet verme amacını taşımaktadır. Dernek çoğulculuğu desteklemekte ve farklı dinsel ve etnik kökene sahip insanlarla toplumsal huzurun bozulmadan yaşanmasını teşvik etmektedir. Kurum saygı ve hoşgörü kavramlarını vurgulamaktadır. Derneğin Süleyman Hilmi Tunahan cemaatinin Almanya’da dernekleşmiş hali olduğu söylenebilir.

Ehli Sünnet ve’l Cemaat itikadında Hanefi mezhebinde bir İslam anlayışı güden kurum, tasavvufla ilgilenmekte ve ilgililere imkanlar sunmaktadır. İslam Kültür Merkezleri Birliği Almanya’daki mescitlerde imam yetiştirme geleneğini 1980’li yıllardan bu yana destekleyen tek kuruluştur. İmamlar Almanya dışından gelmiş kişiler olmayıp Almanya’da doğup büyüyen ve ülkenin diline ve kültürüne aşina kişilerden seçilmektedir. Dernek finansmanını üyeler ve bağışlar vasıtasıyla gerçekleştirmektedir. Almanya’da İslam Kültür Merkezleri Birliği tarafından kurulmuş 300 cami ve yerel dernek bulunmaktadır. Bu açıdan kurumun çatı kuruluş olduğu ve bünyesinde pek çok yerel derneği barındırmaktadır.