Kuveyt Müslüman Kardeşleri, Kuveyt’te İslâm hukukunu ülkenin birincil yasama kaynağı hâline getirmek isteyen İslami Anayasa Hareketi tarafından temsil edilmektedir. Kuveyt Müslüman Kardeşler yapılanmasının bir parçası olan Sosyal Reform Derneği, sosyal, eğitimsel ve yardım faaliyetlerine odaklanarak çalışmalar yürütmektedir.
Kuveyt’te Müslüman Kardeşlerin ilk yapılanması 1930 ve 1940’larda Mısır ve Suriye’deki hükümetlerin baskısına maruz kalan Müslüman Kardeşler üyelerinin Kuveyt’e yerleşmesiyle başlamıştır. 1952 yılında “İslami Rehberlik Derneği” olarak kurulan Müslüman Kardeşlerin Kuveyt kolu bir müddet sonra “Sosyal Reform Derneği”ne dönüşmüştür. Sosyal Reform Derneği’nin kurucusu Hasan el-Benna’nın yakın bir arkadaşı olan Ab el-Aziz el-Mutawwa tarafından kurulmuştur. 1967 yılında Arapların İsrail’e karşı yenilgisi, bölgede hâkim olan sosyalizm ve pan-Arabizm milliyetçiliğine olan güveni sarsarak dini bir alternatife yol açmıştır. Bu sayede destek toplayan Müslüman Kardeşler, Kuveyt’te lider Al-Sabah tarafından milliyetçi ve sol muhalefeti zayıflatma çabasından dolayı desteklenmiştir. Bu yıllarda Müslüman Kardeşler hükümet politikalarına, cami inşalarına ve sosyal hayatı etkileyen pek çok uygulamaya etki ederek İslamcı faaliyetlerin önünü açmıştır. 1990 yılında Irak’ın Kuveyt’i işgali sırasında genç Müslüman Kardeşler aktivistleri Irak güçlerine karşı direnişi örgütleyerek halk nazarında ciddi bir itibar ve saygı kazanmıştır. İşgal sonrasında Kuveyt'te Müslüman Kardeşler’in siyasi rolü güçlenmiş ve İslami Anayasal Hareketinin kurulmasına yol açmıştır. Ancak bir müddet sonra İslami Anayasal Hareketi, Müslüman Kardeşler’in Irak işgalini desteklemesi ve Kuveyt’i kurtarmak için yeterli desteği sağlayamamasından dolayı uluslararası Müslüman Kardeşler ile bağlarını koparmıştır (Brown, 2007, ss. 5-7).
İslami Anayasa Hareketi, kuruluşundan itibaren İslam hukukunun uygulanması ve Kuveyt gelenek ve değerlerinin korunmasını hedeflemiştir. Şeriatı birincil yasama kaynağı haline getirme çabasında hükümetin direnişiyle karşılaşan İslami Anayasa Hareketi, İslam hukukunu yasama kaynağı haline getirmektense yeni yasaların İslam hukukunu ihlal etmemesi gerektiği hususunda ısrarcı davranmış ve yeni yasaların şeriata uygunluğunu denetleyecek bir komitenin oluşturulmasına vesile olmuştur. Müslüman Kardeşler ülkede İslam hukukuna doğrudan dayanmasa da dini ve muhafazakâr bir sosyal gündem oluşturmuştur. Örneğin İhvanın baskısıyla Kuveyt hükümeti, halk konserleri üzerinde denetimleri sıkılaştırarak her türlü dansı yasaklamış, stadyum, spor salonları, oteller ve sağlık merkezlerinde kadınların ve erkeklerin bir arada olması yasaklanmıştır. Bunun yanı sıra televizyon programları, filmler ve edebiyat alanında sıkı bir sansür uygulanmıştır. Ahlaka ve İslam’a aykırı kabul edilen materyaller yasaklanmıştır. Bu kısıtlamaları eleştiren pek çok gazeteci ve yazar da tutuklanmıştır.
Müslüman Kardeşler hareketi Fas’tan Körfez’e kadar bulunduğu bölgenin kendi içindeki dinamiklerine göre şekillenmiş ve farklılaşmıştır. Örneğin Tunus’ta Müslüman Kardeşler daha demokratik bir kültüre aitken Suudi Arabistan’da ise Vahhabilikle güçlü bağlar kurmuştur. Kuveyt’te ise Müslüman Kardeşler (MK), çoğu İhvan kolununun aksine, Kuveyt’te büyük bir askeri varlığı bulunan ve Irak işgaline karşı Kuveyt’e destek olan ABD’ye karşı ılımlıdır. İsrail’e karşı ise Filistin direniş grubu Hamas’ı desteklemektedir (Faramarzi, 2012). Kuveyt Hükümeti, Müslüman Kardeşlerin ülkedeki etkinliğine uzun süre müsamaha göstermiş olsa da 2012 ve 2013 yılları arasında hükümet ve İhvan arasında gerilim yükselmiştir. İslami Anayasa Hareketi, Muhammed Mursi’nin on üç aylık cumhurbaşkanlığı döneminde Kuveyt Hükümetinin Müslüman Kardeşlerin karşıtı tavır ve söylemlerini eleştirmiştir. Muhammed Mursi’nin 2013 yılında darbeyle görevinden alınmasından sonra Kuveytli siyasilerin İhvan karşıtlığı daha da artmış ve İslami Anayasa Hareketi’ni Mısırlı İhvan'dan emir almak, terörizm, kara para aklama ve Kuveyt Hükümetine darbe yapmak gibi pek çok şeyle suçlamışlardır. İslami Anayasa Hareketi, 2013’te gerçekleştirilen Kuveyt parlamento seçimlerini boykot ederken 2016 yılında gerçekleşen seçimlere katılmış ve elli sandalyeden dördünü kazanmıştır ("Kuwait’s Main Opposition Group Ends Polls Boycott", 2016).
KAYNAKÇA
Brown, N. J. (2007). Pushing toward Party Politics? Kuwit’s Islamic Constitutional Movement ( No: 79). Middle East Series. Carnegie Endowment for International Peace. https://carnegieendowment.org/files/cp79_brown_kuwait_final.pdf adresinden erişildi.
Faramarzi, S. (2012, 18 Nisan). Kuwait’s Muslim Brotherhoods. Jadaliyya. https://www.jadaliyya.com/Details/25656/Kuwait%60s-Muslim-Brotherhood
Kuwait’s Main Opposition Group Ends Polls Boycott. (2016, Mayıs 26). Naharnet. https://www.naharnet.com/stories/en/210179