Yeni Zelanda Müslüman Birliği (NZMA), Yeni Zelanda’da kurulan ilk Müslüman organizasyondur. 1950’li yıllarda ticaret ile uğraşan İsmail Ahmet Bhikoo, Süleyman İsmail Bhikoo ve Yusuf Patel’in öncülüğünde Yeni Zelanda’da bir araya gelen cemaat Yeni Zelanda Müslüman Birliği’nin Auckland’da kurulmasına öncülük etmiştir. Birliğin kuruluş amacı Yeni Zelanda’daki bütün Müslümanlara hizmet etmektir. 1956 yılında Aucklan’da yaşayan bütün Müslümanların davet edildiği bir toplantı NZMA’nın ilk dönüm noktası olmuştur. Bu toplantıya Türkiye, Yugoslavya, Bulgaristan, Arnavutluk ve Hindistan asıllı pek çok Müslüman katılmıştır. 1957’de itibaren küçük bir birlik lokali oluşturan birlik mensupları burada toplanmaış ve burada Ramazan aylarında cemaatle teravih namazı kılmıştır. Daha sonraki yıllar nüfusu artan NZMA büyük bir arsa satın alarak çalışmalarında büyük bir ilerleme kaydetmiştir.
1980’ler sonrasında etkin faaliyetler gösteren birlik, başlarda daha çok Gujerati’lerden oluşan sonraları ise Fiji Hintlileri ve Balkanlar, Türkiye gibi farklı bölgelerden gelen Müslümanlar sayesinde genişlemiştir. Başlarda küçük ev toplantıları şeklinde ilerleyen dernek faaliyetleri daha sonra dernek için tahsis edilen salonlar ve evlerde devam etmiştir. Yeni Zelanda’da zamanla artan Müslüman grupları ve organizasyonları buluşturmak ve birlik haline getirmek amacıyla Yeni Zelanda Müslüman Birliği ve İslam Destekleme Derneği aynı isim altında birleşmişlerdir. Yeni NZMA bir camii inşa edebilmek için fon oluşturmuş ve 1979 yılından 1990 yılına devam eden süreçte camii inşa edilmiş ve bu sayede Müslüman topluluk için sosyal ve kültürel faaliyetlerin temeli atılmıştır. Camii inşası, cemaat oluşumunun ardından, 1960’ta Ahmed Said Musa Patel’in imamlık yapması için Yeni Zelanda’ya davet edilmesiyle oluşum yavaş yavaş büyümeye başlamıştır.
NZMA üç yeni şube ile faaliyetlerine devam etmiştir. 1989 yılında Auckland Camii yapımına başlanmış ve camii 1995 yılında tamamlanmıştır. 400 kişiye hizmet verecek kadar büyük olan Cami ile birlikte 2000 yılında Blockhouse körfezi İslam Merkezi açılmıştır (Shepard, 1996, s. 213). Merkezin halihazırdaki ismi Avondale İslam Merkezi’dir. NZMA’nın 1980’li yıllarında bir kolu olarak faaliyet yürüten Güney Auckland Müslüman Derneği (SAMA) 1990’da ayrı bir dernek haline gelmiştir. Yeni Zelanda’nın ilk Müslüman örgütü olması hasebiyle önemi büyüktür. Kuruluşunun akabinde başka Müslüman kuruluşların ortaya çıkmasına vesile olmuş ve Wellington (1962), Christchurch (1980), Hamilton (1981), Palmerston North (1982) gibi birçok şehirde Müslüman kuruluşlar ortaya çıkmıştır. NZMA, 1966’da Müslüman cenazelerin gömülmesi için ayrılmış özel bir alan oluşturulması için Kent Konseyi’ne başvurmuştur. Bu izin verilmiş ve mezarlık içinde Müslüman mezarlığı olarak özel bir alan ayrılmıştır. Bu bölgeye defnedilen ilk Müslüman, İslamiyeti sonradan kabul etmiş bir Müslümandır. Müslüman ülkede yaşamamaktan kaynaklı olarak Müslümanların defnedilmesi durumuna ilişkin meseleler Müslüman sivil toplum kuruluşları aracılığıyla gerçekleşmektedir (New Zealand Muslim Association). NZMA’nın hâlihazırda Yeni Zelanda’nın Avondale, North Shore, Ponsonby, Ranui ve Kelston olmak üzere beş farklı bölgesinde bulunan cami ve merkezi bulunmaktadır. Cami etrafında kurulan bu merkezler Yeni Zelandalı Müslümanların dinî ve sosyal hayatlarının önemli bir parçasını teşkil etmektedir. Elli yıllık bir geçmişe sahip olan NZMA, günümüzde de Yeni Zelendalı Müslümanların bireysel ve toplumsal hayatlarında önemli bir rol oynamaktadır.
KAYNAKÇA
Shepard, W. (1996). Muslims in New Zealand. Journal of Muslim Minority Affairs, 16(2), 211-232.