Irak Akademik Araştırma Enstitüsü, Irak ve eski Mezopotamya ile ilgili bilimsel araştırmaları desteklemek; Amerikalı ve Iraklı akademisyenler arasında bilgi alışverişini teşvik etmek amacıyla 1989 yılında kurulmuştur. Amerikan üniversiteleri ve çeşitli akademik kuruluşlardan oluşan bir konsorsiyum tarafından kurulan enstitü, Irak’ta çok disiplinli araştırmalar yapan bir Amerikan bilimsel araştırma merkezidir. Kurum, Irak coğrafyasının hem tarihi hem de toplumsal sorunlarına ışık tutmaya çalışan çalışmalara ön ayak olmuştur. Enstitünün ilk kapsam alanıı, Antik ve Orta çağ çalışmaları ile sınırlı olup antik alanlardaki filoloji, epigrafi gibi çalışmalar ile sınırlandırılmıştır. Kasım 2002’de Washington’da düzenlenen bir toplantıda Amerikan Akademik Araştırma Enstitüsü olarak yeniden düzenlenmiştir. 2003 yılında enstitünün kurucusu ve Amerika ve Irak yetkililerinin gerçekleştirdiği görüşme esnasında her iki ülke arasında bir bağ oluşturacak enstitü kurulmasına karar verilmiştir.

Enstitü, Iraklı akademisyenlerin Irak’ta araştırma yapmaları için burs olanağı sağlamaktadır. Akademik konferanslara da ev sahipliği yapan Enstitü, 2021 yılı içinde pek çok konferans düzenlemiştir. Bu konferanslardan bazıları şunlardır: “Antikten Moderne: Irak Üzerine Araştırmaların Mevcut Durumu, “Irak’ın Kadim Kültürel Mirasını Korumak”, “Kadınlar ve Irak Ayaklanması”. Burs programları ve akademik konferansların yanı sıra enstitü bünyesinde çeşitli projeler de yürütülmektedir. “Irak taSözlü Tarih Projesi” kapsamında Ürdün, Lübnan, Yemen, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Türkiye’deki Irak diaspora topluluklarından yüz seksen bir181 kişiyle görüşme yapılmıştır. İlerleyen yıllarda proje kapsamı daha genişletilerek daha fazla kişiyle görüşülmesi planlanmaktadır. Ayrıca enstitü, her iki yılda bir Irak’taki en iyi ABD doktora tezlerini ödüllendirmektedir.