Bassam Tıbî 1944’te Şam’da doğmuştur. 1962’de Frankfurt Üniversitesi’ne başlayan yazar bu üniversiteden 1971 yılında doktorasını almıştır. Hocaları olan Max Horkheimer, Theodor W. Adorno, Jürgen Habermas, Iring Fetscher ve Alexander Mitscherlich düşüncelerini geliştirmesine katkı sağlayan isimlerdir. 1973-2009 döneminde Göttingen Üniversitesi Uluslararası Politika Kürsüsü’nde Georgia Augusta Uluslararası İlişkiler Profesörü ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi direktörü olarak akademik çalışmalarını sürdürmüştür. 2005-2009 yılları arasında Tıbî, Viyana’daki Diplomasi Akademisi’nde İslam ve iki kutuplu dünya siyaseti üzerine dersler vermiştir. Arap İnsan Hakları Derneği’nin kurucularından olan Tıbî, Alman ZDF televizyonunda yaptığı siyasi İslam konusundaki yorumlarıyla ve önemli gazete ve dergilerde çıkan yazılarıyla ve kitaplarıyla tanınmaktadır.
1970-2010 yılları arasında seyahatlerde bulunmuş ve edindiği tecrübeleri bilimsel yaşamının ilerlemesinde rol oynamıştır. 1980 ve 2013 yılları arasında Türkiye, Sudan, Kamerun, İsviçre, Endonezya ve Singapur olmak üzere Orta Doğu, Batı Afrika ve Güneydoğu Asya’da 18 misafir profesörlük görevinde bulunmuştur. Bessam Tıbî özellikle kimlik, kültür ve İslam konulu projelere katılmıştır. 1991-95 döneminde Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi’nde “Köktendincilik Projesi” (The Fundamentalism Project) ve Fletcher School’da “Kültür Ögeler Araştırma Projesi” (Culture Matters Research Project/CMPR) adlı projeye katılmıştır. “Kültürel Ögeler Araştırma Projesi” adlı projenin sonunda Routledge yayınlarından Gelişen Kültürler (Developing Cultures) başlığında 2006’da iki ciltlik eser yayımlanmıştır. Washington D.C’deki Wilson Center’daki “İnsan Hakları” adlı araştırma projesine de katılmış ve Brookings Enstitüsü tarafından yayımlanan Afrika’da İnsan Hakları (Human Rights in Africa) kitabıyla proje sonlandırılmıştır. Stanford Üniversitesi’nin “Avrupa’da Etnisite” (The Ethnicity in Europe) adlı projeye katılan yazar, projenin sonunda Etnik Avrupa: Küreselleşen Bir Dünyada Hareketlilik, Kimlik ve Çatışma (Ethnic Europe: Mobility, Identity, and Conflict in a Globalized World) adlı kitaba katkılarını sunmuştur. Göttingen Üniversitesi’ndeki emekliliğinin ardından 2010 yılında Washington’daki Amerika Birleşik Devletleri Holokost Anıt Müzesi’nde İleri Holokost Çalışmaları Merkezi’nde (CAHS) antisemitizm konusu için çalışmıştır.
1999 ve 2001 yılları arasında Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu (WEF) topluluğu arasında üç yıl üst üste yer almıştır. Frankfurt ‘ta 1991 Körfez Savaşı’ndan sonra BMW-Quandt sponsorluğundaki etkinlikte ve 11 Eylül 2001 olayından sonra gerçekleştirilen etkinlikte konuşmalar gerçekleştirmiştir. İslamolojinin kurucusu olarak kendini tanıtan Tıbî bu konuda Siyasal İslam üzerine bir kitap üçlemesi hazırlamıştır. Şeriat Devleti, Arap Baharı ve Demokratikleşme, İslamcılık ve İslam, Küresel Politikada İslam: Çatışma ve Kültürler Arası Köprüleme, İslam’ın Modernite ile Zor Durumu Dini Reform ve Kültürel Değişim ve Siyasal İslam, Dünya Siyaseti ve Avrupa başlıklı birçok kitabı yayımlanmıştır. Makaleleri, Fletcher Dünya İşleri Forumu, Sosyal ve Siyasal Teori Dergisi, Milenyum gibi birçok önemli dergilerde yer almıştır. Seküler demokrasi, kimlik, İslam’ın Avrupa’ya entegrasyonu üzerine çalışmalar yapmaktadır. Tıbî günümüzde İslam’ı eleştirenlerin tüm Avrupa genelinde susturulmaya çalıştırıldığını düşünmektedir. İslamcılığın bir totalitarizm olduğunu vurgulayan yazar İslamcılığın İslam’dan ayrıştırılması gerektiğini savunmaktadır (USHMM, 2007). Ayrıca Tıbî İslam ve Avrupa arasındaki entegrasyonu temel alan Avrupa İslam’ı projesi ile ilgilenmiştir (Abdelazim, 2016). Tıbî Avrupa’nın Aydınlanma geleneği ile İslam’daki akılcı düşünceyi birleştirmeyi hedeflemektedir. Müslümanların da isterse İslam, modernite ve demokrasi ile bir uyum yakalayabileceğine inanmaktadır (USHMM, 2007).
KAYNAKÇA
KAYNAKÇA
AbdelAzim, M. (2016). The Islam of Bassam Tibi. The Cairo Review of Global Affairs.
https://www.thecairoreview.com/midan/the-islam-of-bassam-tibi/
Tibi, B. (t.y.). “Curriculum Vitae” https://web.archive.org/web/20141105135731/http://www.bassamtibi.de/curriculum-vitae/
United States Holocaust Memorial Museum (USHMM). (2007, 29 Mart). Bassam Tibi
https://www.ushmm.org/antisemitism/podcast/voices-on-antisemitism/bassam-tibi-tr