Hakkani Tarikatı Dağıstan’daki Nakşıbendi koluna dayanmakta ve kurucusu Şeyh Muhammed Nazım Adil El-Hakkani Kıbrısi’idir (Nielsen, Draper ve Yemelianova, 2006, s. 103). Hareket eylemlerini önce Dağıstan’da başlatmış, sonra Lübnan ve Batı’ya doğru genişletmiştir (s. 103). 2014 yılında vefat eden Şeyh Nazım Türkiye’de Kıbrısi Hazretleri olarak tanınmaktadır (“Şeyh Muhammed Nazım Adil El-Hakkani Kıbrısi (K.S)’nin Hayatı”, t.y.). Hareket 1980’lerin sonunda Avrupa ve Amerika başta olmak üzere Asya ve Güney Asya bölgelerinde de hızlıca yayılmaya başlamıştır ve sadece Sri Lanka’da 20.000’in üzerinde müride sahiptir (Damrel, 2006, s. 117).1990 yılında Şeyh Hisham’la tarikat ABD’ye açılmıştır (Nielsen vd., 2006, s. 105). Amerika’da pek çok yerde İslam’ı teşvik etmek amacıyla çalışmaktadır. Bu amaçla, tarikat, her biri tebliğ ile ilgili belirli faaliyetlere adanmış birkaç bağlı kuruluş yaratmıştır. Tarikatın temel kurumsal unsurları arasında, tümüne Şeyh Hişam Kabbani’nin başkanlık ettiği dört kar amacı gütmeyen kuruluş yer alıyor: Birincisi, resmen Hakkani Sufi Vakfı olarak belirlenen tarikatın kendisidir. Diğerleri Amerika Sünnet Vakfı (ASFA), Kamilat Müslüman Kadın Örgütü ve Amerika İslami Yüksek Konseyi (ISCA)’dir (Islamic Supreme Council of America). Son üç örgüt tarikatın kamusal faaliyetlerinin çoğundan sorumludur. Amerika Sünnet Vakfı (ASFA) Müslümanlar arasında din eğitimine vurgu yapmaktadır. ASFA, Amerikalı Müslümanları bölen üzücü tartışmaların, Müslümanların İslami “vahiy hukuku” hakkındaki bilgisizliğinin bir sonucu olduğunu belirterek insanları bilinçlendirmek için çalışmaktadır. ASFA, kısmen El-Ezher de dahil olmak üzere uluslararası alanda tanınan bir dizi İslami yüksek öğrenim kurumuyla olan bağlantılarına dayanarak din konusunda güvenilir bir kaynak olduğunu göstermeye çalışmaktadır. 1997’de kurulan Kamilat Müslüman Kadınlar Örgütü, kendini Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’daki Müslüman kadınların karşılaştığı “yaşam kalitesi” sorunlarına adamıştır. Kuruluş, aile, sağlık, eğitim ve evlilikle ilgili bir dizi meseleyi ele almaktadır. Aynı zamanda acil yardım çabaları ve ABD’ye yerleşen Müslüman mültecilere yardımla ilgili hayır işleri de düzenlemektedir. Organizasyon, ilgili gruplara kültürel duyarlılık eğitimi ve yeni gelen Müslüman göçmenler için İngilizce eğitimi vermektedir. Ayrıca Müslüman kadınlar arasında gönüllülüğü teşvik etmektedir. Amerika İslami Yüksek Konseyi (ISCA), tüm Hakkani örgütleri arasında açık ara en görünür, politik olarak en aktif olanıdır. ISCA’nın iki temel hedefi vardır: Birincisi, “İslami gelenekler Amerikan kültürüyle temas ettikçe” ortaya çıkan hukuk konularında tavsiye arayan Müslüman gruplar ve bireyler için bir kaynak olarak İslam davasına hizmet etmektir. Grup, “modern seküler bir toplumda İslami inançları” sürdürmek isteyen Amerikalı Müslümanlar için pratik çözümleri vurgulamaktadır. Buradaki odak noktası Amerikan Müslüman topluluklarıdır. İkinci hedef Müslüman olmayan Amerika’ya odaklanmaktadır. ISCA misyonunda, “İslam’ı bir ılımlılık, hoşgörü, barış ve adalet dini olarak sunmak için gayrimüslim bireyler ve kuruluşlarla yakın ve proaktif bir şekilde çalışmayı planladıklarını” belirtmektedir. Ayrıca “Amerikan yaşamında hayırseverlik, aile sevgisi, eğitim ve kamu sorumluluğu değerlerini güçlendirmeyi” de hedeflemektedir. ISCA, kendisini Amerika Birleşik Devletleri’nde ‘geleneksel’ Sünni İslam’ın bir sesi olarak konumlandırmıştır.
KAYNAKÇA
Damrel, D. W. (2006). Aspects of the Naqshbandi-Haqqani Order in North America. Sufism in the West (ss. 115–126). Routledge. https://library.oapen.org/bitstream/handle/20.500.12657/24124/1006007.pdf?sequence=1#page=125
Islamic Supreme Council of America (t.y.) “Shaykh Muhammed Hisham Kabbani” https://wpisca.wpengine.com/?p=89
https://www.islamicsupremecouncil.org
Nielsen, J. S., Draper, M. ve Yemelianova, G. (2006). Transnational Sufism: The Haqqaniyya. Sufism in the West (ss. 113-124). Routledge.
Şeyh Muhammed Nazım Adil El-Hakkani Kıbrısi (K.S)’nin Hayatı. (t.y.).Hakkani TV. http://hakkani.org/biyografi/seyh-muhammed-nazim-adil-el-hakkani-kibrisi-ks -3 adresindeerişildi.
Williams, J. (2017, 29 Ocak). A brief history of Islam in America. VOX. https://www.vox.com/2015/12/22/10645956/islam-in-america
