7 Ekim sonrası Avrupa’da İsrail’e verilen koşulsuz destek, halk tepkileri ve uluslararası baskılarla değişmeye başladı. 2024’te bazı ülkeler Filistin’i tanırken, 2025’te Fransa ve İngiltere’nin açıklamaları tarihi bir kırılma yarattı. Bu gelişmeler, Filistin’in egemenliğini koruma ve küresel barışa katkı sağlama açısından önemli bir adımı oluşturmaktadır.

Giriş

7 Ekim Aksa Tufanı Operasyonu’ndan hemen sonra gerek AB üyesi ülkelerin müstakil dış politikaları gerekse AB’nin dış politikası İsrail’e tam ve koşulsuz destek vermek şeklinde konumlandı. İsrail’in 7 Ekim öncesinde de soykırımı sürmesine rağmen, 7 Ekim’den sonra saldırıların yoğunlaşması ve görünürlüğünün artmasıyla kısa sürede bazı Avrupalı ülkelerin söylem ve tutumlarında değişim görülmeye başlandı. Avrupa ülkelerinin üzerine inşa edildiği değerler ve bu değerlere inanan insanların kitlesel gösterileri, bazı Avrupalı devletlerin ilkesel duruşları ve Uluslararası Ceza Mahkemesinin kararları diğer Avrupa devletleri açısından da tutum değişikliğini kaçınılmaz hale getirmiştir. Buna bağlı olarak 2024 yılında Filistin’i tanıyan Avrupalı devletlerin sayısı artmıştır. 2025 Temmuz ayında Fransa ve İngiltere tarafından yapılan Filistin’in tanınacağı açıklaması ise oldukça ses getirmiştir.

7 Ekim Sonrası Fransa: İsrail’e Koşulsuz Destek

7 Ekim’den sonra İsrail’e destek ziyaretine giden ilk ülke Almanya başbakanı olmuştur. Scholz, gerek ziyareti esnasında gerekse ziyaretinden sonraki süreçte yaptığı açıklamalarda İsrail’in güvenliğinin Almanya için devlet politikası olduğunu, bunu savunmanın ise Almanya için görev ve sorumluluk olduğunu ifade etmiştir (“Scholz: İsrail'in güvenliği”, 2023). Hollanda Başbakanı Mark Rutte’nin gerçekleştirdiği ziyareti esnasında İsrail’de bulunmaktan mutlu olduğunu söylediği de İsrail Başbakanlık Ofisinden kamuoyuyla paylaşılmıştır, Rutte ile görüşen Netenyahu; Hollanda’nın İsrail’in çok büyük bir dostu olduğunu belirtmiştir (“Hamas iki rehineyi”, 2023). AB üyesi olmasa da Avrupa’nın önemli ülkesi İngiltere başbakanı da İsrail’e giderek İsrail’e destek verdikleri için gururlu olduklarını ifade etmiştir (“İngiltere Başbakanı Sunak”, 2023). İsrail’e giderek İsrail’i ilk ziyaret eden isimler arasında yer alan AB Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen de İsrail’e koşulsuz desteğini açıklamış, bu desteğini sonraki süreçte de devam ettirmiştir (Rasqunhio, 2024). İsrail’e desteğini açıklayan kilit ülkelerden birisi de Yunanistan olurken, Başbakan Mitsotakis “ben buraya sadece bir müttefik olarak değil, gerçek bir dost olarak geliyorum” demiştir (Psaropoulos, 2023). ABD ve Avrupalı ülkelerin müstakil açıklamalarının yanı sıra, Avrupalı ülkeler bir araya gelerek imzaladıkları ortak açıklamalarla da İsrail’e destek vermişlerdir. İtalya’nın da bu açıklamalara katıldığını not olarak belirtmek gerekmektedir (“Altı ülkeden İsrail'e”, 2023).

Avrupalı devletlerin İsrail’e destek açıklamalarının olduğu Ekim 2023 döneminde İspanya ise İsrail’in sivillere yönelik saldırılarına sert tepki göstererek, AB tarafından Filistin’e yönelik alınan yaptırım kararlarını eleştirmiştir. AB’nin kurumsal yapısı içerisinde de AB Dış ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in tavrı da AB devletlerinin ve AB’nin kurumsal kararlarından genel olarak farklı olmuştur. Borrell, en başından itibaren hem İsrail’in saldırılarını hem de AB’nin politikalarını eleştiren önemli isimler arasında yer almıştır.

Fransa’nın ilk yaklaşımı ise Avrupa’nın geneli ile örtüşen şekilde oldu. Fransa Cumhurbaşkanı Macron da 7 Ekim’den 18 gün sonra gerçekleştirdiği İsrail ziyaretinde meseleye terörle mücadele üzerinden yaklaşarak, İsrail’in yalnız bırakılmadığını ifade etmiştir (“İsrail'e giden Macron”, 2023). Kasım 2023’te yaptığı açıklamalarda Macron, bir yandan İsrail’in kendisini savunma hakkına koşulsuz destek içeren açıklamalar yaparken diğer taraftan da Gazze’de ölen sivilleri çocukları gündeme getirerek insani ateşkes çağrısında bulunmuştur (Taşkın, 2023).

Fransa’nın Tutumunda Değişim: İsrail’e Destekten Filistin’i Tanımaya

7 Ekim sonrasında İsrail’in saldırıları yoğunlaştıkça, çocuklar başta olmak üzere tüm sivil unsurlar yoğun şekilde saldırıya maruz kaldıkça, açlık bir silaha dönüştürüldükçe, soykırım kesintisiz devam ettikçe Avrupa’nın pek çok şehrinde, sivil toplum kuruluşları, taraftar grupları vb. geniş kitleler tarafından giderek artan şekilde, dalga dalga İsrail’i protesto gösterileri düzenlenmeye başlandı. Avrupa’daki muhtelif protesto gösterileri, Avrupa’da Yahudi karşıtlığının geri dönüşü değerlendirilmelerini de beraberinde getirdi.

İsrail’e tepki gösterilerinin yoğun yaşandığı ülkelerden birisi de Fransa’dır. Fransa’da muhalefet, halk, STK’lar, spor kulüpleri tarafından sürecin en başından itibaren hem İsrail’e hem de Macron’un İsrail’e destek politikalarına tepki gösterilmiştir. Gennevilliers belediye başkanı Fransa’nın ve hükümetin tavrından utandığını ifade etmiştir (Taşkın, 2023). Uluslar ligi Fransa-İsrail maçında hem maç esnasında hem maç sonrasında hem İsrail hem de maçı izlemeye geldiği için Macron protesto edilmiştir (“Fransa - İsrail maçında”, 2024). Fransa’nın gösterileri yasaklama, taraftarlara soruşturma açma, gösterilere katılanlara para cezası verme, gösterileri organize eden STK’ları kapatma vb. gibi kararlarla gösterileri durdurma ve engelleme girişimlerine rağmen eylemler devam etti (Taşkın, 2025). Fransa’nın göstericilere yönelik tutumu Uluslararası Af Örgütü’nün de tepkisini çekti. UAÖ tarafından yapılan açıklamayla Fransa'dan Filistin'e destek gösterilerine yönelik baskıyı durdurması istendi (Turp, 2024).

İsrail saldırılarının sivillere yönelik sürekliliği ve yoğunluğu, meselenin soykırım suçu kapsamında Uluslararası Ceza Mahkemesine intikali Avrupalı liderler ve devletlerin tutum ve politikalarında bu tablo Avrupalı liderlerin ve devletlerin de söylemlerinde, politikalarında tedrici bir değişim ortaya çıktı. Bu değişimin yaşandığı önemli ülkelerden birisi de Fransa oldu. 7 Ekim’in birinci yıl dönümünde Macron tarafından yapılan İsrail’e silah ambargosu uygulanması çağrısı İsrail –Fransa ilişkilerinde karşılıklı açıklamaları da beraberinde getiren bir gerginlik ortaya çıkardı (Taşkın, 2024). Macron’un İsrail’e yönelik tepki açıklamaları sonraki aylarda da devam etti.

İsrail’in Lübnan’a saldırılarıyla birlikte, Fransa’nın ev sahipliğinde Paris’te 70 ülke ve çok sayıda uluslararası kuruluşun katılımıyla "Lübnan halkına ve egemenliğine destek" konferansı yapılmış buradaki konuşmasında Macron, Netenyahu’yu barbarlık ekmekle suçlamıştır (Yiğit, 2024). Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın Avrupa’da ilk ziyaret ettiği ülke Fransa oldu. Bu ziyaret kapsamında Macron’un “Komşularının toprak bütünlüğünü ihlal ederek, kendi güvenliğinizi sağlanabileceğinizi düşünmüyorum” sözleri ziyarete damgasını vurdu (Yiğit & Taşkın, 2025). 2025 Haziran’ında vuku bulan İsrail-İran savaşında da Macron İsrail’e desteğini açıklamış ancak İsrail’e desteğin koşulsuz ve sınırsız olmadığını da belirtmiştir (“Macron’dan destek gecikmedi”, 2025).

En nihayet Macron 24 Temmuz’da tarihi bir açıklama daha yaparak Eylül ayında Filistin’i devlet olarak tanıyacaklarını ilan etmiştir. Macron’un bu son hamlesi Dünya gündeminde oldukça ses getirmiştir. Bu açıklamaya ABD Başkanı Trump’ın tepkisi Macron’u küçümseyerek “hiçbir ağırlığı yok” şeklinde olurken, ABD Dışişleri Bakanının tepkisi ise “şiddetle reddettiği, kararın Hamas’a hizmet ettiği” ifadeleriyle daha sert olmuştur.

İsrail’e Karşı Simgesel ve Sembolik Bir Karar: Georges Abdallah’ın Tahliyesi

Macron’un bu tarihi açıklamayı yaptığı, ABD ve İsrail’in bu karara sert tepki gösterdikleri günlerde, eş zamanlı olarak Fransa İsrail ve ABD’ye karşı simgesel ve sembolik anlamı bulunan bir karar daha aldı. Paris Temyiz Mahkemesi 17 Temmuz’da aldığı bir kararla İsrail’le mücadelenin önemli isimlerinden Georges İbrahim Abdallah’ın tahliyesine karar verdi. Georges Abdullah 1982'de bir ABD’li ve bir İsrailli diplomatın Paris'te öldürülmesi hadisesinde suç ortağı olduğu iddiasına istinaden 1987'de müebbet hapis cezasına çarptırılmış ve 41 yıldır tutuklu bulunan, 74 yaşındaki Georges Abdallah (Taşkın, 2025) 25 Temmuz’da yani Macron’un tanıma kararını açıklamasından bir gün sonra cezaevinden tahliye edildi. Tahliye sonrası Lübnan’a giden Abdallah kahraman gibi karşılandı. Lübnan’a ayak basar basmaz henüz Havaalanında İsrail’i ve sessiz kalan Arap ülkelerini hedef alan Abdallah, "İsrail, varoluşunun son sahnelerini yaşıyor." diyerek, İsrail’e karşı mücadele çağrısında bulundu (Tuncer, 2025).

Filistin yanlısı Marksist- Leninist ideolojiye sahip Lübnan Devrimci Silahlı Grupları’nın (LARF) liderlerinden olan ve Avrupa’daki en eski tutuklulardan birisi olarak bilinen (“Lübnanlı Devrimci”, 2025) Georges Abdallah’ın tahliyesi ABD’yi rahatsız etmiştir. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü X hesabından yaptığı paylaşımda “ABD, Fransız hükümetinin hüküm giymiş terörist Georges İbrahim Abdullah’ı serbest bırakıp Lübnan’a göndermesine karşı çıkıyor” ifadelerini yer vermiştir. Serbest bırakılması, yurtdışındaki ABD diplomatlarının güvenliğini tehdit ediyor ve mağdurlara ve hayatını kaybedenlerin ailelerine karşı büyük bir haksızlıktır.” (“Georges Abdullah, ABD’yi”, 2025) ifadelerine yer vermiştir.

Sonuç

İsrail’in soykırım eylemleri karşısında Avrupa halkında İsrail karşıtlığı giderek yükselmiştir. Süreç içerisinde Avrupalı devletlerin İsrail’e yönelik söylem ve politikaları da değişmeye başlamıştır. Bu değişimin göründüğü ülkelerden birisi de Fransa’dır. Fransa İsrail’e koşulsuz destek noktasından, Filistin’i tanıma aşamasına kadar gelmiştir.

Fransa’nın bu açıklaması her ne kadar Filistin meselesinin tarihsel süreci içerisinde gecikmiş bir karar olsa da gelecek açısından önem arz etmektedir. Nitekim Fransa’nın hemen arkasından 29 Temmuz’da İngiltere tarafından da tanıma açıklaması yapılmıştır. BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerinden olan Fransa’nın bu açıklaması, BMGK üyeleri açısından da ilk olma özelliği taşımaktadır.

1988’de bağımsız devlet olarak ilan edilen Filistin, 2012 yılında BM nezdinde “üye olmayan gözlemci devlet” statüsünü elde etmiştir. Mevcut durumda BM üyesi 197 devletten 147’si Filistin’i tanımaktadır. Bu 147 ülkeden 10 tanesi AB üyesidir. 7 Ekim’den sonraki süreçte Norveç, İspanya, İrlanda ve Slovenya 2024 yılında Filistin’i tanımışlardır. Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya ve Romanya AB’ye üye olmadan önce Filistin’i tanımışlardır. Fransa ve İngiltere’nin tanıma açıklamaları Filistin’i tanıyan Avrupa devletlerinin sayısını artıracaktır.

Bir diğer boyutu itibariyle Fransa’nın Filistin’i tanıma açıklamasından sonra İsrail’in Batı Şeria’da da egemenliğini ilan etmeyi gündeme getirmesi bu kırılma noktasını oluşturmaktadır. Netanyahu’nun Trump ile görüşmesinde Gazze’nin kalıcı işgali anlamına gelecek söylemleri, İsrail’in Filistin ile ilgili nihai hedefinin açık göstergeleridir. İsrail’in söylem ve eylemleri bölgesel ve küresel dengeleri ve barışı bozucu mahiyet taşımaktadır Bölgesel ve küresel güvenlik tehdidi giderek artmaktadır. Bu bağlamda, Fransa’nın tanıma kararı Filistin’in egemenliğinin İsrail tarafından tamamen sona erdirilmesini engellemeye yönelik bir amaç da içermektedir.

Kaynakça

Altı ülkeden İsrail'e bir kez daha destek açıklaması. (2023, Ekim 23). DW. https://www.dw.com/tr/alt%C4%B1-%C3%BClkeden-i%CC%87sraile-bir-kez-daha-destek-a%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1/a-67181768 adresinden erişildi.

Georges Abdullah, ABD’yi tedirgin etti, (2025, Temmuz 28). İktibas, https://iktibasdergisi.com/2025/07/28/georges-abdullah-abdyi-tedirgin-etti/ adresinden erişildi.

Hamas iki rehineyi serbest bıraktığını açıkladı, İsrail doğruladı. (2023, Ekim 23). Sputnik. https://anlatilaninotesi.com.tr/20231023/israilden-gazzeye-yogun-bombardiman--hastane-cevreleri-hedef-alindi-orada-hamas-kalmayacak-1076614407.html adresinden erişildi.

İngiltere Başbakanı Sunak, İsrail ve Suudi Arabistan'ı ziyaret etti. (2023, Ekim 19). BBC News Türkçe. https://www.bbc.com/turkce/articles/cm5kj2yymexo adresinden erişildi.

Lübnanlı devrimci Corc Abdullah serbest bırakıldı, (2025, Temmuz 25). Birgün, https://www.birgun.net/haber/lubnanli-devrimci-corc-abdullah-serbest-birakildi-641060 adresinden erişildi.

Macron’dan destek gecikmedi: ‘İsrail’in savunmasına destek verebiliriz!’ (2025, Haziran 14). Haber 7, https://www.haber7.com/dunya/haber/3538587-macrondan-destek-gecikmedi-israilin-savunmasina-destek-verebiliriz adresinden erişildi.

Psaropoulos, J.T., (2023, Ekim 31). Once pro-Palestinian, Greece is now one of Israel’s closest European allies. Al Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2023/10/31/how-greece-became-one-of-israels-best-friends adresinden erişildi.

Rasqunhio, S. V., (2024, Mayıs 23). AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen, İsrail'e verdiği "koşulsuz destekten" pişman değil. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/ab-komisyonu-baskani-von-der-leyen-israile-verdigi-kosulsuz-destekten-pisman-degil/3228721 adresinden erişildi.

Scholz: İsrail'in güvenliği devlet politikamızdır. (2023, Ekim 17). DW. https://www.dw.com/tr/scholz-i%CC%87srailin-g%C3%BCvenli%C4%9Fi-almanya-i%C3%A7in-devlet-politikas%C4%B1d%C4%B1r/a-67126928 adresinden erişildi.

Taşkın, E., (2025, Mayıs 8). Fransa'da Filistin destekçisi STK hakkındaki fesih süreci tepki çekiyor, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/fransada-filistin-destekcisi-stk-hakkindaki-fesih-sureci-tepki-cekiyor/3560717 adresinden erişildi.

Taşkın, E., (2024, Ekim 6). Macron'a göre silah ambargosu çağrısına tepki veren Netanyahu'nun sözleri "aşırıya kaçıyor" Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/macrona-gore-silah-ambargosu-cagrisina-tepki-veren-netanyahunun-sozleri-asiriya-kaciyor/3352697 adresinden erişildi.

Taşkın, E., (2023, Kasım 12). Fransızlar, Macron'un İsrail'e koşulsuz desteğini ve geç gelen ateşkes çağrısını eleştiriyor" Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/fransizlar-macronun-israile-kosulsuz-destegini-ve-gec-gelen-ateskes-cagrisini-elestiriyor/3051449 adresinden erişildi.

Tuncer, A.C. (2025, Temmuz 25). 40 yıl sonra serbest: George Abdallah, Lübnan’da kahraman gibi karşılandı, Euronews, https://tr.euronews.com/2025/07/25/40-yil-sonra-serbest-george-abdallah-lubnanda-kahraman-gibi-karsilandi adresinden erişildi.

Turp, Ş., (2024, Haziran 6). Uluslararası Af Örgütü, Fransa'dan Filistin'e destek gösterilerine yönelik baskıyı durdurmasını istedi, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/uluslararasi-af-orgutu-fransadan-filistine-destek-gosterilerine-yonelik-baskiyi-durdurmasini-istedi/3242316 adresinden erişildi.

Yiğit, Ş., Taşkın, E., (2025, Mayıs 8). Suriye Cumhurbaşkanı Şara ile görüşen Macron'dan İsrail'in Suriye'ye yönelik saldırılarına tepki, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/suriye-cumhurbaskani-sara-ile-gorusen-macrondan-israilin-suriyeye-yonelik-saldirilarina-tepki/3560452 adresinden erişildi.

Yiğit, Ş., (2024, Ekim 24). Macron'dan Netanyahu'ya "medeniyet" mesajı: Barbarlık ekerek, medeniyet savunulmaz, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/macrondan-netanyahuya-medeniyet-mesaji-barbarlik-ekerek-medeniyet-savunulmaz/3373527 adresinden erişildi.